اثر ریزوباکتری‌های محرک رشد گیاهی و ورمی‌کمپوست بر خصوصیات کیفی گیاه دارویی همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.)

به‌منظور بررسی اثرهای سطوح مختلف ورمی‌کمپوست و نیتروکسین بر خصوصیات کیفی گیاه دارویی همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.) آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 94-1393 در گلخانه دانشگاه گنبد کاووس اجرا شد. عامل اول تیمار کودی ورمی‌کمپوست در 6 سطح (صفر، 10%، 20%، 40%، 70% و 100% ورمی‌کمپوست) و عامل دوم کود بیولوژیکی نیتروکسین که شامل دو سطح تلقیح (25 میلی‌لیتر در هر کیلو خاک) و عدم تلقیح نیتروکسین بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر نیتروکسین، ورمی‌کمپوست و اثر متقابل آنها بر روی تمام صفات مورد مطالعه معنی‌دار بودند. در حالی که صفت فنل کل فقط در تیمار ورمی‌کمپوست معنی‌‌دار شد. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که بیشترین میزان فنل کل، کلروفیل a و کلروفیل کل در تیمار 10% ورمی‌کمپوست با تلقیح نیتروکسین بدست آمد. در حالی که بیشترین مقدار کلروفیل b مربوط به تیمار 10% ورمی‌کمپوست بدون تلقیح نیتروکسین بود. بیشترین درصد نیتروژن در گیاه و میزان کاتالاز به‌ترتیب مربوط به تیمار 100% ورمی‌کمپوست با تلقیح نیتروکسین و 100% ورمی‌کمپوست بدون تلقیح نیتروکسین بدست آمد. بیشترین مقدار اسانس گل مربوط به تیمار 100% ورمی‌کمپوست با تلقیح نیتروکسین و کمترین مقدار مربوط به تیمار شاهد بدون تلقیح نیتروکسین بود. بیشترین مقدار اسانس گل مربوط به تیمار 100% ورمی‌کمپوست با تلقیح نیتروکسین و کمترین مقدار مربوط به تیمار شاهد بدون تلقیح نیتروکسین بدست آمد. با توجه به نتایج بدست‌آمده 100% و 70% ورمی‌کمپوست با تلقیح نیتروکسین را می‌توان به‌عنوان تیمار مناسب در تولید اسانس گیاه دارویی همیشه بهار پیشنهاد داد.